Làm sao nhà giáo dục thân mật, chân thành chỉ cho các bạn trai ấy biết những chân lý nầy. Tuổi xuân trước sức lôi cuốn điên dại của các tà thuyết y như một chiếc lá non ở giữa cơn lốc. Bây giờ sao họ lại bắt đầu kính nể, có cảm tình dự bị sẵn và bất cứ lúc nào cũng có thể dành mọi dễ dàng để tiếp xúc với bạn gái.
Ở trên tôi nói trước thời gian lâu có nhiều hình ảnh đến với ta không tiêu trầm lại núp êm dưới tiềm thức. Vì ái tình trong họ bị khủng hoảng nên đi họ không có mục phiêu, đến đâu cũng không có mục đích, về nhà lại cũng chẳng có mục tiêu. Người tri kỷ là người am hiểu họ, bằng kinh nghiệm, bằng trí sáng suốt, bằng sự tín nhiệm tỏ bày của họ.
Đàn ông càng lớn tuổi, óc càng già giặn, càng thèm sự bình yên nầy. Văn học sử và văn nghệ sử thế giới đã chứng minh óc tưởng tượng bạn trai không phải không khả quan. Sao lại thích một thứ tình yêu háo sắc, ích kỷ thoát thoai bởi một quả tim hì hợm.
Họ thinh lặng nhưng tâm hồn họ nổi sóng gió. Con người sinh lý của họ rạo rực phát triển. Sự hiện diện của người gái nhất là giai nhân thường làm cho người nam ít tinh thần trở nên già hàm.
Đứng lên, họ đỏ mặt, nói lẹ lẹ và trông ngồi xuống cho rồi. Tôi gặp cậu trai 11 tuổi leo một cây dừa. Thoạt đầu con nhỏ lắm, con là một hòn máu trong mẹ, bé tí ti, bé hơn đầu sợi tóc nữa.
Bị hoàn ảnh cô độc tư nhiên ta muốn tìm người để bộc bạch cõi lòng. Trong người đàn ông. Lắm lúc cha mẹ đã hết làm mọi ta, sang qua làm tôi tớ cho đời cháu là con cái ta mà ta để các vị ăn uống, nghỉ ngơi tệ bạc.
Đã có những quốc gia đề cao dân chủ, chưởi thực dân mà rộn rịp thôn tính các bản đồ thế giới, theo một chánh sách độc tài, bốc lột dã man. Người bạn trai có chiếc đầu với hình thức gần nhất định sau 13 tuổi và từ đó về sau chỉ thay đổi chút ít thôi. Trong cuốn Psychologie des Foules, Gustave Le Bon nói con người lúc ở một mình cẩn thận tư tưởng, lời nói, hành vi, sống độc lập, nhưng khi hợp quần lại bị ảnh hưởng bởi tính chất quần chúng: tư tưởng, ăn nói hành động thay đổi kỳ lạ.
Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Con nhớ không con! Thì ra vạn vật tốt đẹp huyền bí quá. Nó xô đẩy người bạn trai thề sông hẹn biển, thích nói cùng tình nhân của mình yêu kẻ ấy lắm lắm và đặc biệt là họ dễ dàng bội bạc với lời thề bởi lúc tuyên thệ họ không dùng lý trí để ý thức trách nhiệm của điều mình quyết định, mà chỉ dùng tình cảm là thứ tình lửa rơm.
Nguy khốn nữa là lấy cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu. Mà dư luận có do đâu? Cũng phần đông do quan sát ngoài hay do tưởng tượng, đồn đãi. Ơû đây chúng ta khoan đặt lý tưởng của ái tình, đừng nói vấn đề luân lý, nghĩa là bảo ái tình phải thế nào, làm sao.
Họ có thể tự nhiên khạc nhổ, kêu mời thiên hạ thóa mạ gương mặt mà mấy tháng trước họ điên cuồng gở những trái hôn như thèm thịt sống. Bạn nhắc: họ hối hận, buồn một chút rồi ngủ nữa, ngon như thường. Luồng gió độc hại của bịnh dịch duy vật đã len lỏi thổi trong hết mọi nước từ tư bản thực dân đến tư bản phong kiến, từ độc tài phát xít đến cộng sản vô thần.