Xưa nay luôn có những người biết chữ nhưng vẫn ngu dốt, đọc rất nhiều mà chẳng hiểu gì. Tác phẩm Ethics (Đạo đức) của ông được viết theo kiểu hoàn toàn toán học với những định đề, chứng minh, hệ quả, bổ đề, chú giải… Tuy nhiên, phong cách này không thể giải quyết ổn thoả chủ đề về siêu vật lý và đạo đức. Họ cố gắng tìm hiểu ý nghĩa ngôn từ, cố gỡ mớ bòng bong của câu cú để rồi nhanh chóng từ bỏ việc đọc và kết luận rằng thơ hiện đại quá khó đọc, như họ đã lường trước.
Khi một người cố gắng đọc một thứ gì đó mà ban đầu họ không hiểu thấu đáo, thì có thể chính thứ đó sẽ làm tăng khả năng hiểu biết của người đọc. Gibbon xuất bản cuốn Decline and Fall of the Roman Empire (Sự suy tàn và diệt vong của Đế chế La Mã) với mục lục rất chi tiết trong mỗi chương. Đây cũng là một lỗi mà rất nhiều nhà nghiên cứu trẻ mắc phải.
Khoa học luôn hướng tới mô tả các hiện tượng càng chính xác càng tốt và tìm ra mối liên quan giữa các hiện tượng khác nhau. Khi đọc những cuốn sách này, người đọc cần phải theo sát lý luận của tác giả. Họ biết họ có phải học cách phối hợp các quy tắc với nhau thành thạo như thế nào.
Thực tế những triết gia giỏi nhất cũng không làm được điều này. Nếu bạn trả lời là The origin of Species (Nguồn gốc các loài) tức là bạn đã đúng. Tác phẩm Đạo đức bàn về nhiều vấn đề: hạnh phúc, thói quen, đức hạnh, niềm vui,… Nhưng chỉ có những độc giả rất chú tâm mới có thể tìm ra ý tưởng chủ đạo.
Và nếu những điều đó đã xảy ra thì chúng cũng có thể được lặp lại hoặc bị né tránh. 000 người về kiểu sống mà họ muốn rồi dựa trên câu trả lời đó để đưa ra câu trả lờì mình. Chúng có thể được áp dụng trong quá trình đọc chừng nào còn có một quá trình đối thoại giữa người đọc và người viết.
Nếu là tác phẩm khoa học và triết học, việc trả lời câu hỏi này cũng không quá khó khăn. Điều quan trọng cuối cùng bạn cần nhớ là đừng lấy các tiêu chuẩn về tính chân thực và sự đồng nhất áp dụng khi trao đổi kiến thức để phê phán các tác phẩm giả tưởng. Nếu bạn chưa trả lời hai câu hỏi sau, chưa có ý kiến gì về tính đúng đắn của cuốn sách (một phần hay toàn bộ) và ý nghĩa của nó, thì bạn chưa thể hoàn thành trọn vẹn cấp độ đọc phân tích.
Bất kỳ ai muốn hiểu được lịch sử của khoa học, họ không những phải đọc mà còn phải làm quen với các văn bản cổ. Họ sử dụng nó quá rộng rãi mà không thật sự hiểu ý nghĩa của nó. Người đọc có cảm giác tác giả muốn nói nhiều hơn những gì được viết ra vì họ phải suy nghĩ rất nhiều và liên kết các câu, dựng nên những lý lẽ để đưa ra lý luận của riêng mình.
Bạn phải biết vai trò của tính từ và phó từ, chức năng của động từ trong mối quan hệ với danh từ, khả năng hạn chế hay tăng cường sắc thái ý nghĩa của những từ và mệnh đề bổ nghĩa đối với các từ được bổ nghĩa… Tốt nhất bạn nên biết phân tích câu một cách tỉ mỉ theo các quy tắc cú pháp (tất nhiên không cần tiến hành đầy đủ các bước theo quy định). Đó là ý niệm của tác giả, và cũng là của bạn, đã được đào sâu và mở rộng qua quá trình đọc. Thứ hai, các bài tóm tắt rất hữu ích khi bạn đọc những cuốn sách cùng chủ đề hoặc khi bạn muốn biết liệu một tác phẩm nào đó có phù hợp với công trình nghiên cứu của mình không.
Có hai loại kinh nghiệm liên quan bạn có thể dùng để trợ giúp khi đọc những cuốn sách khó là kinh nghiệm chung và kinh nghiệm đặc biệt. Đọc tiêu đề sách cẩn thận rất quan trọng, nhưng chưa đủ. Thứ hai, trong sân khấu Hy Lạp, các nhân vật nam bi kịch thường đi một loại ủng khiến họ cao thêm vài xentimet, nhưng những diễn viên tham gia nhóm Chorus (những người hát và múa diễn giải các sự việc của vở kịch) thì không đi loại ủng này.
Trong những năm qua, con người đã chứng kiến nhiều thay đổi lớn trong lĩnh vực này. Nhưng cơ bản, có ba câu trả lời chính là: có, không, và chúng ta không thể biết được. Đây chính là lúc cần chú ý tới biện pháp tu từ.