Chớ những bạn trai chưa vướng Satan phần đông lương tâm tốt đẹp. Người ấy có chức vị cao nhưng quyền làm đ àn ông, làm lớn trong gia đình họ giao cho bà. Nếu họ càng trở thành một kẻ đáng thương hại, dù có tâm hồn cao thượng thì người thanh niên càng bớt yêu họ.
Nhà giáo dục nhắm ngay óc ham mê sức khỏe trai để chỉ cho họ lý tưởng đời họ. Hồi lúc làm hiệu trưởng một trung học đường nọ tôi bắt được nhiều bức thư nữ sinh gởi cho bạn trai, thứ bạn trai có bao nhiêu là tình nhân. Nhiều người bị họ ghét chỉ tại vì đến bàn chuyện với họ, kể cả lúc kẻ nầy có việc cần, có việc ích lợi cho họ.
Cái thời thơ ngây ấy, quá thơ ngây, đã trôi qua. Có cái mâu thuẫn này là bạn trai như ta đã biết tự nhiên dễ bội bạc. Những bà mẹ xứng đáng là bà mẹ thì tình mẫu tử là kim cương.
Còn bạn và tôi vô lớp dạy học: coi chừng có không ít bạn trai học hằng mấy chục trường ngồi tréo ngoải dưới chuẩn bị dạy chúng ta môn sư phạm. Kiếp sống vì đó bị thất bại. Nhưng trong cuộc sống bạn thế nào cũng gặp những phút cô độc.
Thấy ai to tướng, mặt nghiêm, họ tự nói người ấytính dữ dằn. Đừng hời hợt hoan phí vì lời dua nịnh mà lúc tối lửa tắt đèn phải vừa khổ cực vừa tiếc than, vì bề trái của tình bạn. Vì lẽ đó nhà giáo dục nên hướng dẫn bạn trai chọn bạn.
Nói họ nhát, thì đúng. Nhưng có người nói óc trách nhiệm nầy bị ảnh hưởng bởi ý muốn bảo vệ đồng lương để nuôi bản thân, cha mẹ, vợ con. Họ quên rằng con người ưa tâm phục hơn lý phục.
Rồi sau có những sáng xuân mà lòng họ ngao ngán sầu, sầu không lý do. Lúc bị tình ghen ám ảnh, nên dùng trí tuệ trầm nghĩ điều thiệt hơn, dùng ý chí trấn tĩnh tâm hồn để sau cùng tìm lối thoát sáng suốt, bảo đảm được hạnh phúc gia đình. Về tài năng nầy, bạn trai cách chung ăn đứt bạn gái.
Đó đây khắp thế giới thần duy vật đã ngự trị, đã tiêm nhiễm trong từng đường gân thớ thịt người thời đại óc đ ài các. Trong khi yêu, tôi sẽ bàn rộng ở chương sau, bạn trai ít dùng óc phán đoán chu đáo. Tôi đã không tiếc lời khen bạn trai là tốt bụng.
Cậu trai nào có dáng điệu thiếu nữ thì họ mê như người ta mê đ àn bà và một khi họ cam kết xây đời bằng hữu keo sơn nơi kẻ ấy rồi thì họ bắt đầu hết yêu kẻ ấy ngay và bắt đầu yêu cậu trai khác. Phải nói hai phái bổ túc cho nhau về mọi mặt từ đời sống vật chất đến tinh thần, tâm đức và xã hội. Aùo sút nút, quần ống cao ống thấp.
Phải có những tay lưu manh cho họ những bài học cay đắng họ mới ý thức được phần nàotính chất giả dối của thứ người hồi nào luồn lụy nói: Có ta đây chẳng cơn cớ gì rồi đến lúc lại trắng trợn mửa ra những lời đ ê mạt trở mặt: Tôi thấy nhiều nam sinh thân bồ tượng, ăn nói đanh thép mà bị nữ sinh dịu ngọt mượn làm đủ thứ chuyện cách ngoan ngoãn. Vợ tôi mắc vì chí cả làm món giải trí cho một đồng chí thì chị dâu tôi có thể là vợ tôi.